Jargon. Wel of niet doen?

Jargon. Ik ben er niet dol op. Jaarlijks herschrijf ik misschien wel honderden keren woorden als implementeren en activeren…. Omdat ik weet dat andere woorden overtuigender zijn. Mag jargon dan nooit? Toch wel.

Recent reikte Emma Agricola namens de Jargonbrigade de Klaretaalprijs 2022 uit aan kamerlid Gert-Jan Segers. De Jargonbrigade is een initiatief van de Nationale Jeugdraad. Helder taalgebruik in de politiek vinden Nederlandse jongeren cruciaal voor een inclusieve democratie. Daarom belonen ze elk jaar een politicus die kiest voor duidelijk taal en moedigen ze andere politici aan dit ook te doen. In zijn dankwoord gaf Segers aan dat hij niet de illusie wil wekken dat alles eenvoudig is maar “je kunt ook in heldere taal uitleggen dat iets ingewikkeld is”.

Kijk, daar ben ik het helemaal mee eens. Want dat is precies wat ik samen met mijn Redactieprofs-collega's doe met geschreven taal. Er gaan van onze hand elk jaar zonder overdrijven honderden teksten de wereld in waarin we in heldere taal de meest complexe vraagstukken uit de doeken doen. Of het nu is in jaarverslagen, brochures, medewerkersbladen, op websites en intranetten, of via blogs en social media.

Kantoorjargon en ander hip woordgebruik

Japke-d Bouma schrijft via haar columns in NRC zeer aanstekelijk over nietszeggende taal op de werkvloer en in de maatschappij. Over jeukwoorden onder andere. Wij Redactieprofs signaleren (en schrappen) ook veel van dat soort woorden, die ineens hip worden en door iedereen worden opgepikt. Vaak – maar niet altijd – zijn het Engelse woorden. En vaak – maar niet altijd – jeuken ze behoorlijk zoals Helene hier aanstekelijk beschrijft. Disruptie? Gamechangers? Users? Zult u ons niet snel zien schrijven.

Is jargon dus verboden?

Mag jargon dan nooit? Toch wel, vinden wij. Sommige woordcombinaties zijn tot ons nationaal erfgoed gaan behoren. Nederlanders die lezen over ijsmeesters, ‘de tocht der tochten’, ‘it giet oan’ en ‘klúnen’, weten meteen waar het over gaat. En de voetbalwereld kan er ook wat van, liet Redactieprof Jeroen zien in zijn onvolprezen blog Compact staan en diep penetreren.

Ik houd het graag helder

Maar over het algemeen geldt: houd het helder! De eerder genoemde Jargonbrigade reikt jaarlijks ook de Zwetsprijs uit, aan het Kamerlid dat de meeste wartaal spreekt. Dit jaar ging hij naar Thierry Baudet. Voorzichtigheid blijft dus geboden.